Najczęstsze przyczyny infekcji jamy ustnej – wirusy, grzyby czy bakterie?

Infekcje jamy ustnej mogą mieć różnorodne podłoże. Ich bezpośrednią przyczyną są bakterie, wirusy lub grzyby. Nie jest to jednak jedyny czynnik, który może wywoływać zakażenie. Wystąpienie infekcji jamy ustnej w dużym stopniu zależy od trybu życia i stanu układu opornościowego. O tym, czym są infekcje w jamie ustnej, jak powstają i jak je leczyć przeczytacie w niniejszym artykule.

Infekcja jamy ustnej wiąże się z wystąpieniem stanu zapalnego. Mogą jej towarzyszyć zmiany w obrębie języka, dziąseł, wewnętrznej śluzówki policzków ust czy podniebienia. Konkretne objawy zależą od tego, czy mamy do czynienia z wirusowym zapaleniem jamy ustnej, bakteryjnym lub grzybiczym. Bez względu jednak na bezpośrednią przyczynę w każdym przypadku tego rodzaju dolegliwości pojawiają się:

• Ból
• Dyskomfort
• Uczucie pieczenia i/lub swędzenia
• Zmiany w obrębie śluzówki
• Obrzęk i zaczerwienienie śluzówki
• Trudności w przełykaniu

Spis treści:

1. Od czego może być zapalenie jamy ustnej? - przyczyny
2. Jak wygląda zapalenie jamy ustnej?
3. Grzybicze zapalenie jamy ustnej
4. Wirusowe zapalenie jamy ustnej
5. Wirusowe zapalenie jamy ustnej u dzieci
6. Jak długo trwa zapalenie jamy ustnej?
7. Co na infekcje jamy ustnej?
8. Prawidłowa higiena jamy ustnej przy infekcjach

Od czego może być zapalenie jamy ustnej? - przyczyny

Infekcja jamy ustnej bezpośrednio wywołana jest przez drobnoustroje w postaci bakterii, wirusów lub grzybów. Jednak, by choroba się rozwinęła muszą pojawić się także czynniki temu sprzyjające. Jednym z najbardziej oczywistych jest spadek odporności. Szczególnie grzybica jamy ustnej lubi się pojawiać właśnie wtedy, kiedy układ immunologiczny niedomaga. Na jego funkcjonowanie wpływa nadmiar stresu, wyczerpanie fizyczne czy nieodpowiednia dieta.

Wśród innych czynników, które sprzyjają rozwojowi stanów zapalnych jamy ustnej są niedobory witamin z grupy B, nieprawidłowa higiena jamy ustnej, mechaniczne uszkodzenia np. zahaczenie śluzówki aparatem ortodontycznym czy przegryzienie policzka, palenie papierosów, nadmierne spożywanie alkoholu. Ponadto na rozwój infekcji jamy ustnej narażone są osoby chorujące na cukrzycę, celiakię, zakażone wirusem HIV oraz przechodzące chemioterapię.

Jak wygląda zapalenie jamy ustnej?

Odpowiedź na pytanie, jak wygląda zapalenie jamy ustnej nie jest prosta, gdyż objawy są różnicowane w zależności od przyczyny dolegliwości. Wyróżnia się 4 najpopularniejsze rodzaje zapalenia jamy ustnej. Są to:

• Grzybica jamy ustnej (zwana także kandydozą)
• Wirusowe zapalenie jamy ustnej
• Aftowe zapalenie jamy ustnej
• Ostre zapalenie błon śluzowych jamy ustnej

Grzybicze zapalenie jamy ustnej

Zapalenie grzybicze jamy ustnej wywołane jest przez drożdżaki. Jak już wcześniej wspomnieliśmy. Ryzyko wystąpienia tej choroby wzrasta w momentach, gdy układ odpornościowy jest osłabiony. Jeśli osoba jest podatna na rozwój kandydozy, to dolegliwość może się pojawiać podczas przeziębienia i innych infekcji. Ponadto chorobie sprzyja cukrzyca, przewlekła antybiotykoterapia, AIDS czy choroby szpiku kostnego. Najbardziej charakterystycznym objawem grzybicy jamy ustnej jest biały nalot na języku, podniebieniu czy wnętrzach policzków i ust. Towarzyszy temu ból, dyskomfort i uczucie pieczenia. Mogą pojawiać się trudności podczas spożywania pokarmów i picia.

Wirusowe zapalenie jamy ustnej

Najczęstszym wirusem, który wywołuje zapalenie jamy ustnej jest wirus HSV, ten sam, który wywołuje opryszczkę wargową. Można się nim zarazić przez kontakt ze śliną osoby zakażonej. Wirusowe zapalenie jamy ustnej objawia się nadżerkami tworzącymi się wewnątrz ust. Chorobie towarzyszy także zaczerwienie i obrzęk dziąseł. W przypadku stanu zapalnego jamy ustnej wywołanego wirusami mogą pojawić się także objawy ogólnoustrojowe takie jak:

• Gorączka
• Ból głowy
• Powiększone węzły chłonne

Wirusowe zapalenie jamy ustnej u dzieci

Odmianą wirusowego zapalenia jamy ustnej są afty, które występują zazwyczaj u najmłodszych. Wirusowe zapalenie jamy ustnej u dzieci objawia się występowaniem na błonie śluzowej małych, okrągłych nadżerek i owrzodzeń. Afty powstają w wyniku wirusowego zakażenia wirusem opryszczki zwykłej. Aftom może towarzyszyć gorączka i pogorszenie samopoczucia. Zmiany są zazwyczaj bolesne, ale w większości przypadków goją się samoistnie.

Jak długo trwa zapalenie jamy ustnej?

Zapalenie jamy ustnej, bez względu na przyczynę, trwa zazwyczaj od tygodnia do dwóch. Chyba, że towarzyszą mu inne choroby przewlekłe, które w znacznym stopniu zaburzają odporność organizmu, wówczas leczenie może trwać dłużej i być bardziej skomplikowane.

W łagodnym przebiegu infekcji jamy ustnej mogą pomóc domowe sposoby leczenia. Jeśli jednak nie przyniosą one pożądanych efektów, należy udać się do lekarza, by ten zdiagnozował przyczynę problemu i przepisał odpowiednie leki. Inne preparaty bowiem zadziałają na wirusy, a inne na bakterie czy grzyby będące przyczyną zapalenia jamy ustnej. W skomplikowanych przypadkach często zaleca się wykonanie posiewu, by zdiagnozować, z jakimi drobnoustrojami mamy do czynienia i na tej podstawie dopasować odpowiednie leczenie.

Co na infekcje jamy ustnej?

Leczenie infekcji jamy ustnej powinno być uzależnione od przyczyny schorzenia oraz intensywności objawów. Warto wspomóc przeciwdziałanie dolegliwości również domowymi sposobami. By pozbyć się nadmiaru grzybów, wirusów czy bakterii w jamie ustnej, warto przeprowadzać regularne płukanki.Skuteczne działanie przeciwdrobnoustrojowe, przeciwzapalne i antyseptyczne wykazują napary z szałwii lekarskiej, rumianku, kwiatu lipy, nagietka lekarskiego, siemienia lnianego czy dębu. Jednak to nie wszystko, co należy zrobić, by złagodzić objawy infekcji jamy ustnej oraz zapobiec jej nawrotom. Bardzo ważna jest odpowiednia dieta bogata w witaminy z grupy B oraz cynk i żelazo, które są niezmiernie ważne dla wysokiej odporności. Warto też sięgnąć po produkty zawierające antyoksydanty i witaminę C. Warto też pamiętać, że czynnikiem zwieszającym ryzyko wystąpienia tego rodzaju infekcji jest przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej oraz przyjmowanie niektórych leków.

Prawidłowa higiena jamy ustnej przy infekcjach

Wprowadzenie odpowiedniego leczenia, zmiana diety i stylu życia na zdrowszy to ważne aspekty, które skutecznie pomogą zlikwidować przyczyny stanów zapalnych jamy ustnej. Trzeba również pamiętać, że bardzo ważnym czynnikiem jest także codzienna higiena jamy ustnej, która zapobiega nawrotom choroby i działa profilaktycznie.Jeśli mamy skłonność do rozwoju kandydozy czy nawracających wirusowych infekcji jamy ustnej, nie wystarczy tylko prawidłowe szczotkowanie zębów. Bardzo ważne jest również zadbanie o wnętrze policzków, podniebienie, wnętrze ust i język. To właśnie bowiem na błonie śluzowej znajduje się sporo bakterii, które przyczyniają się do rozwoju chorób.

Oczywiście głównym narzędziem, które pomoże nam utrzymać czystość jamy ustnej jest szczoteczka do zębów. Dobrym rozwiązaniem jest wybór elektrycznego modelu, który skuteczniej i szybciej usunie płytkę nazębną, będącą siedliskiem bakterii. Polecanym wyborem będą również szczoteczki jonowo-soniczne, które posiadają właściwości antybakteryjne. Dzięki innowacyjnej technologii jonowej, pozwalają one na czyszczenie zębów bez użycia pasty.

By zachować odpowiednią higienę jamy ustnej, warto wyposażyć się także w skrobaczki do języka, które skutecznie usuną drobnoustroje i zniwelują biały nalot. W przypadku osób, które mają skłonność do nawracających infekcji jamy ustnej, warto rozważyć zakup irygatora. Czyści on zęby znacznie efektywniej niż szczoteczka i dociera do trudno dostępnych miejsc, jednocześnie nie podrażnia delikatnej śluzówki i zapewnia doskonałą higienę dziąseł.

Codzienną higienę jamy ustnej przy infekcjach warto wzbogacić stosowaniem płynów do płukania. Dobrym wyborem będą preparaty z chlorheksydyną o silnym działaniu przeciwzapalnym i przeciwdrobnoustrojowym.

Podsumowanie

Infekcje jamy ustnej to często spotykana przypadłość. Choć wywoływana jest przez drobnoustroje w postaci wirusów, grzybów czy bakterii, to możliwość jej wystąpienia zwiększa się głównie w wyniku spadku odporności. Jeśli zatem chcemy uchronić się przed stanami zapalnymi, warto podjąć kompleksowe działania, które wzmacniają nasz układ immunologiczny. Warto też postawić na precyzyjną higienę jamy ustnej, która zmniejszy ilość drobnoustrojów i zapobiegnie ich nadmiernemu namnażaniu. A po wysokiej jakości produkty do higieny jamy ustnej zapraszamy na Domowystomatolog.pl.

Autor: mgr Marcin Bola

Odpowiedzialny za niemal każdy aspekt sklepu stomatologicznego DomowyStomatolog. Swoje zainteresowania przekształcił w jeden z największych sklepów w branży. Od ponad 10 lat pomaga klientom w doborze szczoteczek elektrycznych, irygatorów i past do zębów. Autor recenzji i poradników dotyczących artykułów do higieny jamy ustnej. Jego artykuły cechuje bezpośrednie i nieszablonowe podejście do tematu.

Przeczytaj także:

• Ból zęba mądrości – sprawdzone sposoby na złagodzenie bólu ósemek
• Dlaczego na dziąśle pojawia się ropień i jak go leczyć?
• Jak poradzić sobie z bólem zęba z dziurą?
• Zapalenie okostnej zęba – przyczyny, objawy, leczenie?
• Jak wzmocnić szkliwo i zapobiegać jego ścieraniu?
• 10 porad, jak prawidłowo dbać o zęby i zawsze zachwycać uśmiechem?