Zęby trzonowe – wszystko, co chcesz o nich wiedzieć

Piękne i zdrowe zęby to powszechnie uznawany atut. By móc się takimi cieszyć, należy o nie zadbać już od momentu ich pojawienia się i mowa tu nie tylko zębach stałych, ale również mlecznych.

W dzisiejszym artykule zajmiemy się szczegółową charakterystyką zębów trzonowych, od których zależy zarówno dokładne przeżuwanie pokarmu, jak i wygląd naszej szczęki. Oto garść cennych informacji na temat trzonowców.

Spis treści:

1. Zęby trzonowe – które to?
2. Zęby trzonowe mleczne
3. Zęby trzonowe stałe
4. Ósemki – zęby mądrości
5. Jak dbać o zęby trzonowe?

Zęby trzonowe – które to?

Opis zębów trzonowych zaczniemy od ich zlokalizowania w jamie ustnej. Są to szóstki, siódemki i ósemki, czyli 3 ostatnie zęby zarówno w górnym, jak i dolnym łuku po każdej ze stron. Jak łatwo policzyć, zdrowy, dorosły człowiek ma 12 zębów trzonowych. Co ciekawe, mlecznych zębów trzonowych jest jedynie 8.To, co charakteryzuje ten rodzaj uzębienia to jego wielkość. Zęby trzonowe są największe ze wszystkich, ich zadaniem bowiem jest miażdzenie i rozcieranie pokarmu, a do tego potrzebują odpowiedniej powierzchni. Stanowią one także podporę dla przedtrzonowców i kłów. Odpowiadają również za kształt naszej szczęki. U osoby, która jest pozbawiona zębów trzonowych można zauważyć charakterystyczne, niezbyt estetyczne zapadnięcia w policzkach. Zęby trzonowe zarówno stałe, jak i mleczne wyżynają się jako ostatnie. Ze względu na swoją dużą powierzchnię najbardziej narażone są na powstawanie ubytków oraz próchnicę.

Zęby trzonowe mleczne

Zęby trzonowe mleczne wyżynają się około 3 roku życia, a wypadają w wieku 9-12 lat. Proces ich postawania nie jest zbyt przyjemny dla dziecka. Ząbkowaniu towarzyszy wiele nieprzyjemnych objawów takich jak:

• Podwyższona temperatura ciała,
• Biegunka,
• Zwiększone ślinienie,
• Obrzęk i zaczerwienienie dziąseł,
• Marudność, płaczliwość i drażliwość.

Wyżynanie się zębów trzonowych może być dla dziecka bolesne. Jednak natężenie bólu jest sprawą indywidualną. Wielu rodziców w tym momencie życia pociechy obserwuje, że maluch ma wzmożoną potrzebę wkładania rączek lub innych przedmiotów do buzi. W ten sposób próbuje on sobie poradzić z uczuciem dyskomfortu. By pomóc dziecku przejść łagodnej ten trudny dla niego okres, warto zastosować kilka sprawdzonych sposobów:

• Podawanie dziecku schłodzonego wcześniej w lodówce gryzaka,
• Przykładanie do dziąseł metalowej łyżki,
• Masowanie dziąseł,
• Przykładanie do dziąseł wacika namoczonego w naparze z szałwii lub rumianku – rośliny te mają właściwości przeciwzapalne, pomogą więc złagodzić obrzęk,
• Żele i maści na ząbkowanie, które łagodzą ból.

Jeśli podczas ząbkowania dokuczliwe objawy są bardzo intensywne i nie pomagają domowe sposoby, dobrze jest skonsultować się z lekarzem pediatrą lub stomatologiem dziecięcym.

Zęby trzonowe stałe

Kiedy wypadną zęby trzonowe mleczne, na ich miejsce zaczynają pojawiać się stałe. Szóstki wyżynają się w 6 roku życia dziecka, z kolei siódemki rosną dopiero w wieku 11-13 lat. Na tym etapie może zakończyć się proces wzrostu uzębienia. U niektórych osób, choć ostatnio dzieje się to coraz rzadziej, wyrastają jeszcze ósemki, czyli tzw. zęby mądrości.

Ósemki – zęby mądrości

Zęby mądrości, czyli ósemki wyrastają zazwyczaj miedzy 17. a 25. rokiem życia, a zdarza się, że pojawiają się dopiero po 40-ych urodzinach. U niektórych osób nie wyżynają się wcale. Wśród zębów trzonowych mlecznych nie ma odpowiednika ósemek, gdyż szczęka dziecięca jest na nie po prostu za mała. W wielu przypadkach także u dorosłych jest ona zbyt wąska, by zmieścić ósmy ząb, to dlatego zęby mądrości bywają tak problematyczne. Wyżynają się częściowo, pod nieprawidłowym kątem, naciskają na pozostałe zęby, deformując zgryz. Są też bardzo podatne na powstawanie ubytków i próchnicę. Z tych względów wielu dentystów zaleca usuwanie ósmych zębów trzonowych. Ich ekstrakcja wskazana jest jednak tylko wówczas jeśli wyżej wymienione problemy pojawią się. Nie ma sensu usuwanie zębów mądrości, które nie powodują żadnego dyskomfortu, nawet jeśli nie są do końca wyrośnięte.

Jak dbać o zęby trzonowe?

Pielęgnacja zębów trzonowych odbywa się dokładnie tak samo jak pozostałego uzębienia. Przede wszystkim należy je dokładnie czyścić, czy to za pomocą szczoteczki manualnej, czy sonicznej lub elektrycznej. Bardzo ważna jest technika szczotkowania zębów trzonowych, zwłaszcza jeśli decydujemy się na zastosowanie tradycyjnej szczoteczki do zębów.

Podczas szczotkowania pomocne może być lustro, w którym dokładnie zobaczymy, jak szczoteczka układa się na zębach. Pamiętajmy, by czyścić trzonowce zarówno w obrębie korony, jak i po bokach przy dziąsłach. Wybierzmy do tego szczoteczkę o odpowiedniej twardości, by nie uszkodzić dziąseł. Jeśli posiadamy ósemki, nie zapominajmy także o ich dokładnym szczotkowaniu. Ze względu na ich położenie, wiele osób nie dociera tak daleko ze szczoteczką, przez co zęby mądrości nie są dokładnie wyczyszczone, a to w dalszej perspektywie może przyczynić się do powstawania ubytków.

By zachować najwyższy poziom czystości zębów trzonowych, należy stosować również nici dentystyczne, które pomogą usunąć ewentualne resztki pokarmowe z przestrzeni międzyzębowych. Warto sięgnąć także po płyny do płukania ust, które będą doskonałym zwieńczeniem codziennej higieny jamy ustnej. Pomogą pozbyć się nadmiaru płytki nazębnej, odświeżą oddech i zadziałają antybakteryjnie.

Prawidłowa pielęgnacja zębów trzonowych powinna uwzględniać także regularne wizyty u dentysty. Kontrole co pól roku pozwolą zdiagnozować ubytki we wczesnej fazie i szybko podjąć ewentualne leczenie.

W dbaniu o piękne i zdrowe zęby trzonowe pomocna może okazać się szczoteczka jonowa, która skutecznie usuwa nadmiar płytki nazębnej. Zastosowana w niej technologia pozwala zrywać połączenia jonowe, które występują między powierzchnią zęba a płytką nazębną. Przez to, że ząb ma ładunek ujemny, a płytka dodatni, łatwo i trwale przywiera ona do jego powierzchni, przyczyniając się do powstawania ubytków. Dzięki jonom obecnym na szczoteczce jonowej przyciągnie między powierzchnią zęba a płytką zostaje przerwane. Takie rozwiązanie pozwala na jeszcze dokładniejsze mycie zębów i skuteczniejsze dbanie o ich kondycję. Szczególnie polecamy szczoteczki jonowo–soniczne IONICKISS, które sprawdzą się efektywnie w czyszczeniu trudnodostępnych miejsc między zębami trzonowymi i zadbają o często nie do końca wyrośnięte zęby mądrości.

Podsumowanie

Zęby trzonowe wyrastają najpóźniej i odpowiadają za rozcieranie oraz miażdżenie pokarmu. Nadają też kształt naszym obszarom policzkowym, stąd warto o nie dbać, również po to, by zachować ładny owal twarzy. Najbardziej problematycznymi zębami trzonowymi bywają ósemki, które mogą, choć nie muszą wyrosnąć w wieku dorosłym. Bardzo ważna jest prawidłowa higiena trzonowców, których położenie często utrudnia precyzyjne szczotkowanie. Na szczęście wybór nowoczesnych rozwiązań takich jak szczoteczki jonowo – soniczne, skutecznie wesprze dbanie o czystość zębów trzonowych i uchroni nas od częstych interwencji dentystycznych.

Autor: Marcin Sucharzewski

Specjalista w swoim fachu. W klinice odpowiada za pomoc w wyborze szczoteczek elektrycznych, past do zębów i innych akcesoriów stomatologicznych. Żywo zainteresowany nowinkami technologicznymi z branży oral care.