Odsłonięte szyjki zębowe, czyli jakie objawy powoduje obniżenie dziąseł?
Cofanie się dziąseł może mieć wiele przyczyn, ale niemal zawsze powoduje podobne objawy. Oczywiście ich nasilenie zależy od skali odsłonięcia szyjek zębowych, ale przy braku wdrożenia odpowiedniego leczenia, zwykle kończy się utratą zębów. W początkowej fazie objawy mają charakter głównie estetyczny i odnoszą się do kwestii optycznego wydłużenia zębów. Z czasem pojawiają się trudne w leczeniu ubytki oraz dolegliwości bólowe wynikające z nadwrażliwości na czynniki zewnętrzne.
Przyczyny odsłoniętych szyjek zębowych
Najczęstszą przyczyną cofania się dziąseł jest paradontoza, czyli zapalenie przyzębia. Stopniowe odsłanianie szyjek zębowych następuje również wraz z wiekiem i jest zjawiskiem naturalnym. Jego przyczyną może być także niewłaściwa technika szczotkowania zębów, nieprawidłowości w budowie dziąseł, zbyt częste wykonywanie zabiegu skalingu (usuwania kamienia nazębnego) czy powikłania po leczeniu ortodontycznym.
W zdecydowanej większości przypadków za obniżenie dziąseł odpowiada jednak paradontoza, czyli choroba przyzębia, która prowadzi do stopniowego odsłaniania szyjek zębowych i korzennych części zęba, w ostateczności prowadząc do rozchwiania zębów i ich utraty. Paradontoza zwykle wywoływana jest przez bakterie tworzące płytkę bakteryjną, która przekształca się w kamień nazębny. Twardy kamień styka się z linią dziąseł i je podrażnia, inicjując stany zapalne, które z czasem powodują recesję dziąseł, co z kolei jest jedną z głównych (obok próchnicy) przyczyn przedwczesnej utraty zębów.
Objawy odsłoniętych szyjek zębowych
Głównym objawem cofania się dziąseł jest stopniowe odsłanianie coraz większej powierzchni zębów. Wydaje się, że zęby zaczynają się wydłużać. Tymczasem to nie zęby się wydłużają, a obniża się linia dziąseł. Odsłonięte szyjki zębowe są zdecydowanie bardziej wrażliwe na wszelkie drażniące czynniki zewnętrzne. W związku z tym typowym objawem stopniowego obniżania się dziąseł jest wzrost wrażliwości na intensywne smaki, zimne i ciepłe napoje, a niekiedy nawet na zimne powietrze. Osoba z recesją dziąseł może doświadczać silnych dolegliwości bólowych podczas jedzenia posiłków, a także przy okazji wykonywania codziennych zabiegów pielęgnacyjnych, przy szczotkowaniu lub nitkowaniu zębów, irygacji wodą lub płukania płynami do jamy ustnej. W takiej sytuacji wiele osób sięga po pasty do zębów na nadwrażliwość, które przynajmniej częściowo łagodzą nieprzyjemne dolegliwości. Prócz zmiany pasty, warto skontaktować się także ze stomatologiem i wdrożyć odpowiednie leczenie, które pomoże w usunięciu przyczyny problemu.
Warto pamiętać, że szyjki zębowe są nie tylko bardziej wrażliwe na bodźce, ale i znacznie słabsze, a przez to bardziej podatne na uszkodzenia niż korony zębów. Objawem odsłonięcia się szyjek zębowych mogą być tzw. ubytki klinowe, które powstają w wyniku uszkodzeń mechanicznych szkliwa. Odsłonięte szyjki są również znacznie bardziej podatne na próchnicę, co ma związek z mniejszą pokrywą szkliwa oraz wystawieniem na bezpośrednie oddziaływanie płytki bakteryjnej, która osadza się właśnie u podstawy zębów. Takie ubytki są trudne w leczeniu i wiążą się ze zwiększonym ryzykiem szybkiej utraty zębów.
Jak leczyć odsłonięte szyjki zębowe?
Podstawą leczenia jest umiejętne i systematyczne szczotkowanie zębów. W przypadku długoletnich zaniedbań, gdy istnieje konieczność naprawy ubytków klinowych, wdraża się odpowiednie leczenie stomatologiczne. Gdy recesja dziąseł jest zaawansowana, konieczne mogą być również specjalistyczne zabiegi chirurgii plastycznej.
W leczeniu odsłoniętych szyjek zębowych najważniejsze jest przestrzeganie zasad prawidłowej higieny jamy ustnej. Trzeba pamiętać o regularnym usuwaniu płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego, a tym samym usunąć główną przyczynę problemu obniżania się poziomu dziąseł i odsłaniania przez nie szyjek zębowych. Pomocna w realizacji tego celu jest miękka szczoteczka do zębów, która nie podrażnia już i tak mocno osłabionych dziąseł - zębów nie należy szczotkować zbyt intensywnie. Należy to robić poprawnie i co najważniejsze, systematycznie. W dbaniu o zęby z odsłoniętymi szyjkami pomocne będą również irygatory, a także specjalne pasty i płyny do płukania ust, które likwidują bakterie, działają łagodząco i przeciwzapalnie.
Profilaktyka, czyli co zrobić aby dziąsła były zdrowsze?
Zamiast leczyć, lepiej zapobiegać. W dbaniu o prawidłowy stan dziąseł pomagają nie tylko zabiegi stomatologiczne, w tym zabiegi skalingu (usuwanie kamienia nazębnego), ale także nasze codzienne starania. Należy pamiętać o systematycznym szczotkowaniu zębów, tak by zapobiegać odkładaniu się płytki nazębnej, która prowadzi do rozwoju kamienia. Warto stosować szczoteczki z miękkim włosiem lub szczoteczki soniczne z funkcją masażu dziąseł. W ten sposób można poprawić ukrwienie dziąseł, stopniowo je wzmacniając. Przydatnym sprzętem w dbaniu o zdrowe dziąsła i zęby są także irygatory, które ułatwiają usuwanie osadów z miejsc trudnodostępnych, w tym linii styku zębów z dziąsłami czy zwykłe nici dentystyczne. W profilaktyce przeciw odsłanianiu szyjek zębowych zalecane jest również odstawienie papierosów – palenie tytoniu w negatywny sposób odbija się na kondycji dziąseł.
